Raporti vjetor financiar, Raporti vjetor i operimit të Sh MEPSO për vitin 2023, si dhe puna e Këshillit  Drejtues dhe Mbikëqyrës të Shoqërisë për vitin 2023, ishin pjesë e pikave që u shqyrtuan në Asamblenë vjetore të aksionarëve. Në Asamble u diskutua edhe për  situatën në Shoqëri  me të cilën  u përball udhëheqësia e re   më gusht 2024, si dhe u shpjeguan  hapat që po ndërmerren për konsolidimin e kompanisë, uljen e kostove joproduktive dhe përforcimin e kapaciteteve përmes zbatimit të projekteve zhvillimore.

 Prioriteti ynë kryesor është zhvillimi i rrjetit të transmetimit me investime  në përmirësimin e tij ,duke u fokusuar në kostot produktive. Po punojmë  në disa projekte të rëndësishme  për të rritur kapacitetin  e pranimit të burimeve  të reja energjetike dhe në të njëjtën kohë për t'u ofruar qytetarëve një furnizim të besueshëm dhe të sigurt me energji elektrike. Po fillojmë një cikël të ri modernizimi  dhe përmirësimi  të sistemit elektroenergjetik, potencoi  drejtori gjeneral i ShA MEPSO  Doc. Dr. Burim Latifi.

Informacione më të detajuara u shpallosën për ndërprerjen e Kontratës  për ndërtimin e linjës interkonektive nga Manastiri në Elbasan, duke theksuar se tashmë është duke u zhvilluar një procedurë ritenderimi bazuar në rregullat e BERZH-it si huadhënës i mjeteve  për ndërtimin e këtij projekti kapital.

Drejtori  Doc.Dr. Burim Latifi prezantoi edhe planin për realizimin e projekteve më të rëndësishme gjatë vitit të ardhshëm 2025, siç janë përfundimi i trafostacionit afër Ohrit, rikonstruksioni i  largpërçuesit  110 kV  TS Shkup 4-TS Veles, fuqizimi dhe modernizimi i 110 kV  korridor nga Gostivari përmes Kërçovës dhe Sopotnicës në Manastir, ndërtimi i stacionit të ri të transformatorëve në Miletkovë si dhe instalimi i sistemit të ri SCADA në Qendrën Nacionale të Dispeçimit. Me qëllim të forcimit të kapaciteteve ndërkufitare, planet afatgjata të ShA  MEPSO përfshijnë përmirësimin e interkoneksionit  400 kV Manastir-Lerin, dixhitalizimin e trafostacioneve, maksimizimin e efikasitetit të korridoreve kritike duke futur teknologjinë   Dynamic Line Rating, dhe përparimin në integrimin e tregut të   energjisë elektrike përmes lidhjes së tregut me Greqinë, Shqipërinë dhe Kosovën, duke krijuar një treg të unifikuar rajonal që do të rriste përshtatshmërinë e sistemit elektroenergjetik maqedonas, si dhe mundësinë për integrim shtesë të burimeve të ripërtëritshme  të energjisë.

 ShA MEPSO ndërpren kontratën me kontraktuesin e projektit interkonektorit 400 kV ndërmjet Maqedonisë së Veriut dhe Shqipërisë.

ShA MEPSO informon se është ndërprerë kontrata me "Energoinvest" ShPK Sarajevë, Bosnjë dhe Hercegovinë, kontraktues për ndërtimin e largpërçuesit  400 kV nga TS Manastir 2 deri në kufirin Maqedoni e Veriut - Shqipëri.

Mospërmbushja e detyrimeve nga kontraktori dhe kërkesat e tyre për pagesa shtesë çuan në ndëprerjen e patjetërsueshme të kontratës. Kjo situatë rezultoi me pamundësinë për të arritur një dakordësi midis dy palëve.

Kontrata me “Energoinvest” ShPK Sarajevë, Bosnjë dhe Hercegovinë, është lidhur më 7 shkurt 2020, me afat të përfundimit prej 30 muajsh. Afati ka skaduar më 30.05.2023.

Duhet theksuar se gjatë kësaj periudhe kontraktori është larguar disa herë nga punishtja duke kërkuar pagesë shtesë, gjë e cila është refuzuar nga ShA MEPSO për shkak të llojit të kontratës, “çelës në dorë”. Përkundër përpjekjeve të njëpasnjëshme të ShA MEPSO për dakordësim dhe negocim, nuk u arrit marrëveshje. Prandaj, ShA  MEPSO mori vendimin e patjetërsueshëm për ndërprerjen e kontratës.

Që nga fillimi i projektit, deri tani janë realizuar 24 nga 269 fundamentet e planifikuara të shtyllave (8.9%), ndërsa janë sjellur 51.2% e pajisjeve.

Duke marrë parasysh situatën aktuale, zhagitjen e punëve dhe braktisjen e tërësishme të njëanshme të punës nga kontraktori, vlerësojmë se ndërprerja e kësaj kontrate në fakt paraqet fillimin e përfundimit të këtij projekti, i cili është prioritet kryesor për ShA MEPSO dhe Qeverinë e Republikës së Maqedonisë së Veriut.

ShA MEPSO mbetet e përkushtuar për përfundimin e interkonektorit 400 kV me Shqipërinë dhe tashmë kanë filluar përgatitjet për rifillimin e projektit. Shoqëria do të inicojë procedurë të re të furnizimit sipas udhëzimeve të BERZH-it  për të zgjedhur një kontraktor të ri që do të vazhdojë me realizimin e projektit.

Zbatimi i suksesshëm i këtij interkonektori mbetet prioritet për ShA MEPSO, pasi do të forcojë stabilitetin dhe integrimin energjetik rajonal, me përfitime të konsiderueshme për Maqedoninë e Veriut, Shqipërinë dhe rajonin në tërësi.

Transformatori 400/110 kV ka mbërritur në trafostacionin  (TS) Manastir 2. Kjo paraqet një hap kyç drejt rivendosjes së stabilitetit të rrjetit elektroenergjetik  në Maqedoninë Jugperëndimore. Ky është një moment historik i rëndësishëm në përpjekjet e shtetit për të adresuar sfidat në sistemin e transmetimit dhe për të siguruar furnizim të besueshëm me energji elektrike në një nga rajonet më të rëndësishme të vendit.

Pas defekteve në të dy transformatorët  400/110 kV në TS Manastir 2,  që ndodhën në janar 2024 dhe korrik 2024, menaxhmenti i ri  MEPSO-s u përball me një rrezik të madh për stabilitetin energjetik në rajonin jugperëndimor. Në këtë rajon, i cili mbulon 25-30% të konsumit të përgjithshëm të energjisë elektrike në Maqedoninë e Veriut, është punuar me shumë përpjekje, duke u mbështetur ekskluzivisht në largpërçuesit 110 kV.

Kontrata për blerjen e transformatorit është nënshkruar më 4 gusht 2023 dhe ende nuk është zbatuar, gjë që ka përkeqësuar gjendjen e rrjetit elektroenergjetik.

Ardhja e transformatorit të ri do të zvogëlojë presionin në rrjet, do të përmirësojë besueshmërinë e sistemit për rajonin e Strugës, Ohrit, Resnjës, Manastirit dhe Prilepit, duke siguruar furnizim të qëndrueshëm me energji elektrike gjatë stinës së dimrit dhe sigurimin e besueshmërisë së prodhimit të energjisë elektrike në KME  Manastir, furnizues kryesor i energjisë elektrike në vend.

Transformatori, fillimisht i destinuar për TS Dubrovë, është ricaktuar për TS Bitola 2 për shkak të nevojave urgjente të rajonit.

Udhëheqësia e  MEPSO-s ka punuar intenzivisht gjatë  periudhës së kaluar për të kapërcyer sfidat logjistike dhe administrative, duke përfshirë aranzhimet komplekse të transportit, kushtet e pafavorshme të motit dhe vonesat administrative të trashëguara për të realizuar projektin. Ekipet e MEPSO-s kanë punuar pa u lodhur për të menaxhuar transportin kompleks të kësaj pajisjeje të madhe dhe kritike të energjisë, e cila tani është e vendosur në mënyrë të sigurt në TS Bitola 2 dhe e gatshme për instalim.

Procesi i instalimit do të përfshijë montimin, filtrimin e vajit, testimin dhe integrimin në sistem, i cili pritet të zgjasë afërsisht 10-12 ditë, në varësi të kushteve të motit. Ekipet teknike të MEPSO-s janë plotësisht të përgatitur dhe garantojnë se instalimi do të përfundojë sa më shpejt, pavarësisht sfidave të periudhës së dimrit.

Pasi të vihet në funksion, ky transformator do të luajë një rol kyç në stabilizimin e rrjetit, duke reduktuar rrezikun e ndërprerjeve në kaskadë dhe plotësimin e nevojave të shtuara për energji gjatë stinës së dimrit.

Instalimi i këtij transformatori në TS Manastir 2 jo vetëm që do të stabilizojë rrjetin energjetik në Maqedoninë Jugperëndimore, por do të zvogëlojë ndjeshëm rrezikun e ndërprerjeve të furnizimit gjatë muajve kritikë të dimrit.

ShA  MEPSO bind  qytetarët se po bëhen të gjitha përpjekjet e mundshme për të siguruar furnizim stabil dhe të besueshëm me energji elektrike për rajonin dhe më gjerë.

Kanë filluar aktivitetet përgatitore për projektin, i cili synon strategjikisht integrimin e përshpejtuar dhe të besueshëm të burimeve të ripërtëritshme të energjisë dhe sigurimin e stabilitetit të rrjetit të transmetimit, të mbështetur nga BERZH. Në takimin e parë (Kick-off meeting) ndërmjet ekipit punues të ShA MEPSO, Ministrisë së Energjetikës, përfaqësuesve të trupit diplomatik dhe Bankës Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim, drejtori gjeneral i ShA MEPSO, Doc.Dr. Burim Latifi theksoi rëndësinë e projektit si pjesë thelbësore e nismës "Platforma e investimeve për tanzicion të drejtë energjetik" (JETIP), përmes së cilës vendi ynë angazhohet për:

- braktisja graduale e prodhimit të energjisë nga qymyri,

- integrimi i 1.7 GW të burimeve të reja të ripërtëritshme në rrjet deri në vitin 2030,

- investime në rrjetin e transmetimit dhe shpërndarjes, si dhe në sistemet e ruajtjes së energjisë,

- sigurimi i një tranzicioni të drejtë për komunitetet dhe fuqinë punëtore të prekur nga këto ndryshime.

Një nga segmentet kyçe për realizimin e këtyre synimeve është përgatitja e një Studimi të detajuar për zhvillimin e rrjetit elektroenergjetik.Ai do të ofrojë drejtim të qartë për të adresuar sfidat që lidhen me integrimin e burimeve të ripërtëritshme dhe do të na ndihmojë të përditësojmë planet tona afatgjata. Kjo do të thotë se do të jemi të përgatitur për kërkesat e ardhshme, të cilat mund të tejkalojnë synimet aktuale. Në kuadër të këtij studimi do të zbatohen praktikat më të mira ndërkombëtare për “rrjetet inteligjente”, me fokus tek teknologjitë moderne për menaxhim dhe rritjen e efikasitetit. Do të përdorim përvojat e Bashkimit Evropian dhe vendeve të tjera që janë tashmë në një fazë të avancuar të tranzicionit energjetik. Një tranzicion i drejtë do të thotë që askush nuk do të mbetet pas. Po punojmë në programe dhe iniciativa lokale, të cilat do të mbështesin ekonominë e komuniteteve që do të preken më shumë nga ndryshimet, deklaroi para të pranishmëve Doc.Dr. Burim Latifi.

Qëllimi, potencoi ai, është krijimi i një sistemi energjetik të sigurt, të besueshëm dhe të gatshëm për të ardhmen dhe MEPSO si pjesë kyçe e tij i dedikohet modernizimit të infrastrukturës, zhvillimit të stacioneve të reja të transformatorëve, përmirësimit të kapaciteteve transmetuese dhe instalimi i sistemeve për monitorim dhe mbrojtje.

Suksesi i këtij projekti varet nga aftësia jonë për bashkëpunim. Jam i bindur se përmes këtij partneriteti me BERZH-in, Ministrinë e Energjetikës, ESM-në, ne nga MEPSO, MEMO, EVN, moria e prodhuesve të energjisë së gjelbër dhe të gjithë palët e interesuara, do të arrijmë të realizojmë qëllimet ambicioze që kemi synuar dhe ajo është ndër tjerash një Maqedoni të gjelbër, të qëndrueshme dhe të pavarur energjetikisht, deklaroi Doc.Dr.Burim Latifi..